Осврт 4: Дали е Светиот Дух личност?

Студија 2.1 и 2.2 дадоа обилен доказ дека Божјиот дух се однесува на Неговата сила, која го одразува Неговиот ум на многу широк начин. Бидејќи начинот на кој дејствува Божјиот дух е многу правилен одраз на суштественоста и личноста Божја, некои расправаат дека Божјиот дух е особа која е исто Бог. Внимателно пречитување на претходните оддели ќе покаже дека Божјиот дух е Неговиот ум и сила; ако е тоа така, тогаш нема начин за да ум или сила бидат особа. Електрицитетот е невидлива сила која може да произведува резултати за лицето кое ја управува, но не може да е особа. Љубовта е дел од нечиј карактер, но не може да е особа. Божјиот дух ја вклучува и Неговата љубов, како дел од Неговиот карактер, и исто се однесува на Неговата сила, но на ниеден начин не може да се однесува на особа која е одвоена од Него.

Очевидно и зјапа како ова погрешно мислење (за духот дека е особа) се чини, верувањето на мноштво 'христијани', бидејќи тие веруваат во учењето за 'тројството'. Ова делотворно наведува дека има три богови кои се некако исто, Богот Отец, Светиот Дух и Исус. Истите луѓе тврдат дека Бог не е особа, но сепак велат дека Светиот Дух е; овде има рамна противречност. Тоа исто би го направило Светиот Дух татко на Исус.

Постои добра причина да се верува дека 'тројството' беше основно паганска идеја внесена во христијанството, оттука зборот не се појавува во Библијата. Имајќи ја прифатено таа идеја дека Бог е тројство, христијаните се тогаш присилени да посегнат по позитивно чудниот заклучок дека некако Божјата сила/дух е особа, која е исто Бог, а сепак не е Бог. Кога се соочени со нелогичноста на својата положба, популарниот излез за нивно повлекување е тврдењето дека Бог е тајна, и дека треба да ги прифатиме тие работи со вера, без да бараме логично објаснување.

Ова поединечно ги прегледува пропораките во Новиот завет кон мистеријата Божја, која ни е откриена преку словото и делото Христово:-

Со сите овие истакнувања, а ова е тоа, за да сега нема ниедна тајна прилепена на основните учења, ќе биде тек, некој, се уште во мрак кој ќе тврди дека, има. И дали таа особа нема да се загрижи дека библиското име за "Вавилон", системот на крива религија опишан во Откровение, е "Тајна" (Отк.17:5)? Јасната импликација, што овој поредок ја изјавува, е дека нивните верувања се тајна; но вистинските верници ја разбираат тајната на таа жена (Отк.17:7).

Такво замаглено поимање е, се разбира, за очекување од оние кои ги основаат своите сфаќања за Бога на субјективни работи како што е човечкото искуство, или измислената, неодредена активност на некаква недовршена духовна сила врз нивната свест. Ако е за очекување од нас да бидеме навистина покорни кон учењето на Божјото Слово, следува дека од нас исто така се бара да користиме темелни сили за разбирање и изведување заклучоци за да се открие пораката.

Никогаш ниту еден проповедник на евангелието, како запис во Библијата, не прибегнал велејќи, 'тоа е целосна мистерија, вие не можете да почнете да ја разбирате'. Туку, ние читаме за нив како апелираат до луѓето преку оправданост и повлекување логични заклучоци од Писмото.

Во своето проповедање на видот на основите од евангелието за кои говориме во овие студии, Павле "им зборуваше од Писмото, откривајќи им и докажувајќи дека Христос требаше да пострада и воскресне" (Дела 17:2,3). Овде имаше систематско, логично библиско расудување за пример; а записот е со увод во реченицата: "Павле, по својот обичај... зборуваше". Тоа значи, беше негов вообичаен стил (види исто Дела 18:19). Придржувајќи се кон ова, за време на големата кампања во Коринт Павле "секоја сабота зборуваше во синагогата и ги убедуваше Јудејците... бидејќи тие се противеа" (Дела 18:4-6). Оние кои беа преобратени поминаа низ процес на убедување од библиски заснованото расудување на Павле; овде немаше никаква 'визија на Исус во мојата спална соба', 'неописиво чувство ме обзеде', 'едноставно го сретнав Господа една вечер'.

Примети, исто дека вдахновениот запис повикува на логика и рационалност, со тоа што посочува дека "тие се противеа". Како и во Антиохија, Павле и Варнава "кои зборувајќи (им го словото), им советуваа" (Дела 13:43). Нивното наредно застанување беше во Иконија, каде што "зборуваа така, што мнозина... поверуваа" (Дела 14:1).

Кога му се судеше за неговиот живот, подоцна, истата возвишена логика продолжи да ја инспирира цврстата Павлова надеж за иднината: "кога Павле зборуваше за правда, за воздржување и за идниот суд" со таква продорна јасност што дури и неговиот дрзок, завален судија "се уплаши" (Дела 24:25).

Бидејќи нашето обраќање треба да е темелено на таков процес на расудување, треба да сме способни да дадеме логична библиска сметка за нашата надеж и наука:

Да се зборува трезвено за нечии лични искуства не е давање причина за надеж во евангелието. Продолженото потпирање на 'лични сведоштва' како средства на проповедање од многу 'евангелиски' христијани, го осветлува недостатокот на "разумен одговор" за нивната "надеж". Цела залиха на зборови произлезе меѓу такви христијани да ги оспособи да 'споделат што Господ има направено во мојот живот' и.т.н. Вакви лични анегдоти се во остра спротивност со зборовите на Павле "Оти ние себе не проповедаме, туку Христа" (2Кор.4:5), и тоа од човек кој 'имаше личен однос со Исус' најповеќе од сите.

Логичниот, библиски оправдан начин од нашето обраќање треба да го постави моделот за нашиот пообемен однос со Бога во преостанатите наши денови. Нашите примери, како и секогаш, се првите христијани кои расудуваа за да ги одгатнат решенијата на своите проблеми на службување (Дела 6:2). Писмата во Новиот завет исто подразбираат нивните читатели да ја прифатат употребата на библиска логика. Така со расудување за тоа какви биле првосвештениците под законот Мојсеев, можеме да разбереме детали за делото Христово (Евр.5:3). Во говорот за престасаната љубов Божја во Христа, Павле навалува дека е таа "вашата духовна (грч. 'логикос', т.е. логична) служба" потполно да Му се предадеме во одзив (Рим.12:1). Зборот 'логикос' е изведен од грчкиот 'логос', што е и зборот обично преведен "слово" а се однесува на Божјото Слово. Нашиот "логичен" одзив во библиски изрази е према тоа она што е изведено од Божјото Слово.

Во светло на се ова, треба да е јасно дека е нелогично да се тврди дека духот Божји е лично битие кое не е Бог а сепак е Бог, и во збир на тоа да се каже дека целата работа е тајна, и дека логиката е неприлична, е едноставно неприфатливо во библиски термини. Ако ние не можеме да извлечеме логични заклучоци од Писмото, тогаш сета библиска наука е залудна, и нема никаква потреба од Библија која може да се третира како слатка тривијалност или литературно дело кое плени. На многу христијански полици за книги по се изгледа е тоа.

Сепак, во нивни придонес, некои кои веруваат дека Божјиот Дух е личност се обидуваат да дадат библиски причини. Цитираните стихови се оние кои говорат за Божјиот Дух во личен јазик, на пр. како за "Утешителот" во Јован 14:16 или препораката за духот дека е "ожалостен".

Ние покажавме во студија 4.3 дека човечкиот ‘дух’ може да е возмутен (Дела 17:16) вознемирен (Бит.41:8) или радосен (Лк.10:21). За неговиот ‘дух’, т.е. самата негова битност, неговиот ум и намера кој му дава подем на дејствијата, се говори како за одделна личност, но, се разбира, тоа не е дословно така. За Божјиот дух, исто, може да се говори на сличен начин.

Мора исто така да се сфати дека Библијата често го користи јазикот на олицетворување кога говори за замислени нешта пр. мудроста односно жена во Изреки 9:1. Тоа е да ни покаже каква би била во пракса личноста која има мудрост; 'мудроста' не може да постои освен во нечиј ум, и така измисленото олицетворение е употребено. Повеќе за тоа, види Осврт 5. "Принципот на олицетворување".