9.2 Umulopa Wakwa Yesu

Cene ilingi sana cilandwa mu Cipingo Cipya ukuti ukulungamikwa kweesu ne pusukilo lyesu fili mukupitila mu mulopa wakwa Yesu (pamo nga 1 Yohane 1:7; Ukusokolola 5:9; 12:11; Abena Roma 5:9). Pa kwishiba ukucindama kwa mulopa wakwa Kristu, ifwe tufwile ukwiluka ukuti cene cili cipoope ca Baibele icakuti ''umweo wa munofu onse uwa mubili uli mulopa wa uko'' (Ubwina Lebi 17:14). Ukwabula umulopa umubili tekuti wikale no mweo; eico cene cili cishibilo ca mweo. Ici calondolola ukulungama kwa mashiwi yakwa Kristu, ''Kano fye imwe mwalya umubili wa munofu wa Mwana wa muntu, no kunwa umulopa wakwe, imwe tamukweete umweo muli imwe'' (Yohane 6:53).

Ulubembu luleeta imfwa (Abena Roma 6:23), ekutiila ukupongololwa kwa mulopa, uyo usenda umweo. Pamulandu wa ici abena Israele baaenekelwe ukupongolola umulopa cila nshita bene baacitile ulubembu, pa kwibukishako bene ukuti ulubembu lwaletele imfwa. ''Nalimo ifintu fye fyonse mu mafunde (yakwa Mose) fisangululwa no mulopa; kabili ukwabula ukusuumya kwa mulopa takuli ukweelelwa'' (kwa membu - Aba Hebere 9:22). Pamulandu wa ici, Adamu na Efa ukuifimba abene na mabuula ya mukunyu takwasuminishiwe; mukupilibula, Lesa aaipeeye umwana wa mpaanga ukupeela impapa ukufimba pa lubembu lwabo (Ukutendeka 3:7,21). Mu kupalana, ilambo lyakwa Abele ilya nama lyalipokeleelwe ukucila ukupeela kwakwa Kaini ukwa filimwa, pantu wene aaishiibe icipoope ici icakuti ukwabula ukusuumya umulopa tekuti kube ukweelelwa no kupalama kuli Lesa ukwasuminishiwa (Ukutendeka 4:3-5).

Ifyacitiike ifi fisonta kuntanshi ku kucindama ukwacilamo ukwa mulopa wakwa Kristu. Ici nokucila calangililwe mu fyalecitika fya Cakucilila, apo abantu bakwa Lesa baali no kubiika umulopa wa mwana wa mpaanga pa nceshi sha minshi pa kunoonka ipusukilo ukufuma ku mfwa. Umulopa uyu wasontele kuntanshi kuli ulya uwakwa Yesu, uyo ifwe tufwile ukuifimba fwebene. Intanshi ya nshita yakwa Kristu abaYuda baali no kupeela amalambo ya nama pa membu shabo, umwalola amafunde yakwa Lesa ukupitila muli Mose. Lelo, ukusuumya kwa mulopa wa nama uku kwali fye no mulimo wa kusambilisha. Ulubembu luleeta ukukaandwa ku mfwa (Abena Roma 6:23); cene tacali icingacitika icakuti umuntunse kuti aipaya inama nge cakupishishamo pa mfwa yakwe umwine nangu ngo mwiminishi wakwe umwine uwa mpomfu. Inama intu wene aapeele tayaakweete ukwishiba icalungama nangu icilubo; yene tayaali mwiminishi wakwe uwapwililika: ''Cene tacili icingacitika icakuti umulopa wa ng'ombe ishilume no wa mbushi wingalinga ukusenda imembu'' (Aba Hebere 10:4).

Eico ilipusho lyaima, Bushe mulandu nshi abaYuda baali no kupeela ilambo lya nama ilyo bene baacitile ulubembu? Paulo alanda mu bwipi amasuko ayalekanalekana ku lipusho ili muli Abena Galatia 3:24: ''Amafunde yaali ni kasambilisha wesu ukuleeta ifwe kuli Kristu.'' Inama isho bene baaleipaya nge fyakupeela pa lubembu shali no kuba ishabula akalema - ishabula icilubo (Ukufuma 12:5; Ubwina Lebi 1:3,10 na fimbipo). Ishi shasontele kuntanshi kuli Kristu, ''umwana wa mpaanga uwabula icilubo'' (1 Petro 1:19). Eico umulopa wa nama shilya waiminineko ulya uwakwa Kristu. Shene shapokeleelwe nga malambo pa lubembu ukulingana nefyo shene shasontele kuntanshi kwi lambo lyakwa Kristu ilyapwililila, lintu Lesa aaishiibe ukuti wene ali no kucita. Pa mulandu wa ici, Lesa aali na maka ya kweelela imembu sha bantu Bakwe abo abaikeele intanshi ya nshita yakwa Kristu. Imfwa yakwe yaali ''pa kulubula kwa kulufyanya uko ukwali (ukwacitilwe) pesamba lya cipingo cantanshi'' (Aba Hebere 9:15), ekutiila amafunde yakwa Mose (Aba Hebere 8:5-9). Amalambo yonse ayaapeelwe pesamba lya mafunde yaasontele kuntanshi kuli Kristu, icakupeela pa lubembu icapwililila, uyo ''uwafumishepo ulubembu kwi lambo lwakwe umwine'' (Aba Hebere 9:26; 13:11,12; Abena Roma 8:3 [N.I.V.] pashanya 2 Abena Korinti 5:21).

Ifwe twalilondolwele mu Ciputulwa 7.3 ifyo Icipingo ca Kale conse, nokucila Amafunde yakwa Mose, casontele kuntanshi kuli Kristu. Pesamba lya Mafunde inshila ya kupalama kuli Lesa yaali kupitila muli Shimapepo Mukalamba; wene aali e kawikishanya pakati kakwa Lesa na bantu pesamba lya Cipingo ica Kale ngefyo Kristu ali pesamba lya Cipingo Icipya (Aba Hebere 9:15). ''Amafunde (yacita) abantu bashimapepo bakalamba abo abali ne fyakunaka; lelo icebo ca mulapo...cacita Umwana, uyo uli uwashishiwa umuyayaya'' (Aba Hebere 7:28). Pantu bene abene baali ababembu, abantu aba tabaali mu cifulo ca kunoonka ukweelelwa kwa bantu ukwine kwine. Inama shintu bene baalepeela ilambo pa lubembu tashali umwiminishi wa cine uwa babembu. Ico icalefwaikwa cali muntunse uwapwililila, uyo uwali mu nshila yonse umwiminishi wa muntu umubembu, uyo uwali no kucita ilambo ilyakupokelelwa pa lubembu lintu abantu benganoonkelamo pa kuikuminisha abene kwi lambo lilya. Mu nshila iyapalana, Shimapepo Mukalamba aalefwaikwa uyo uwingalilila abantu ba lubembu abo wene aalelandilako, panuma ya kutuunkwa pamo fye nga bene (Aba Hebere 2:14-18).

Yesu alinga ukufwaya uku bwino bwino - ''Shimapepo mukalamba uwa musango uyu aasangwike ifwe, untu ali uwa mushilo, uwa mutende, uwabula ukukowela'' (Aba Hebere 7:26). Wene talekabila ukutwalilila ukupeela amalambo pa membu shakwe umwine, nangu wene ukukuma ku mfwa kabili nakalya (Aba Hebere 7:23,27). Mu lubuuto lwa ici, Amalembo yalandapo pali Kristu nga shimapepo wesu: ''Eico wene kabili ali na maka ya kupususha bene ukufika ku mpela abo abaleisa kuli Lesa muli wene, pa kumona ukuti wene lyonse aaikala no mweo ku kucita ukupaapaata pali bene'' (Aba Hebere 7:25). Pantu wene aakweete umusango wa mubili wa buntunse, Kristu, nga Shimapepo Mukalamba wesu uwalinga, ''kuti aakwata icikuuku pa batuutu, na pali bene abali kunse ya nshila; ico wene umwine pamo (aali) uwashingulukwa ne fyakunaka'' (Aba Hebere 5:2). Ici cabwesha amashiwi ayakumine kuli Kristu, ''wene umwine pamo ifyo fine'' aakumine ku musango wa mubili wesu uwa buntunse (Aba Hebere 2:14).

Ngefyo bashimapepo bakalamba ba bwina Yuda baalelandilako fye abantu bakwa Lesa, Israele, efyo Kristu ali Shimapepo fye pali Israele wa bumupashi - abo ababatishiwa muli Kristu, panuma ya kwiluka Imbila nsuma ya cine. Wene ni ''shimapepo mukalamba pa ng'anda yakwa Lesa'' (Aba Hebere 10:21), umo umusangwa abo abafyalwa libili ku lubatisho (1 Petro 2:2-5), abali ne subilo lya cine ilya Mbila nsuma (Aba Hebere 3:6). Eico ukwishiba ifisuma fyacipeshamano ifya bushimapepo bwakwa Kristu kulingile ukukoselesha ifwe ukubatishiwa muli wene; ukwabula ici, wene tekuti alelandilako ifwe.

Panuma ya kubatishiwa muli Kristu, ifwe tulingile ukupaamfiwa ukuboomfya nganshi bushimapepo bwakwa Kristu; icine cine, ifwe twalikwata imilimo imo ukukuma kuli ici intu ifwe tufwile ukwimininapo. ''Eico muli wene lekeni ifwe tupeele ilambo lya kutasha kuli Lesa mu kutwalilila'' (Aba Hebere 13:15). Ukupekanya kwakwa Lesa ukwa kupeela Kristu nga shimapepo wesu kwali kwakuti ifwe tulingile ukupeela Wene ubukata; eico ifwe tulingile lyonse ukuboomfya ukupalama kweesu kuli Lesa ukupitila muli Kristu pakuti tutashe Wene. Aba Hebere 10:21-25 atantika imilimo yesu imo intu ifwe twakwata pa mulandu wakwa Kristu ukuba Shimapepo Mukalamba wesu: ''Pa kuba na shimapepo mukalamba pa ng'anda yakwa Lesa:

1. Lekeni ifwe tupalame (kuli Lesa) no mutima wa cine mu kushininkisha kutuntulu ukwa citetekelo, ukuba ne mitima iyawamishiwa ukufuma kuli kampingu umubi, ne mibili iyasambwa na menshi ayasanguluka''. Ukwiluka bushimapepo bwakwa Kristu kwapilibula ukuti ifwe tulingile ukubatishiwa muli wene (''ukusambwa imibili yesu''), kabili ifwe tulingile ukukaanasuminisha kampingu umubi ukukula mu mano yesu. Ifwe nga twatetekela mu kuwikishanya kwakwa Kristu, ifwe twacitwa ukuba umo na Lesa ('UKUBA-BU-UMO') kwi lambo lyakwe.

2. ''Lekeni ifwe twikatishe umulimo wa citetekelo cesu ukwabula ukunaka''. Ifwe tatulingile ukupilibuka ukufuma ku masambilisho ya cine ayo ayaleeta ukwiluka kweesu palwa bushimapepo bwakwa Krsitu.

3. ''Lekeni ifwe tutontonkanye pali umo no mubiye ukukoselesha ukutemwa...te kuleka ukulongana kweesu pamo fwebene''. Ifwe mu kutemwa tulingile ukuba abakakilwa capamo na bambi abo abailuka no kusanga ifisuma ukufuma muli bushimapepo bwakwa Kristu; ici nokucila cili mukupitila mu kulongana capamo ku mulimo wa kumokaula umukate, uko ifwe twibukisha ilambo lyakwa Kristu (mona Iciputulwa 11.3.5).

Ukwishiba ifintu ifi kulingile ukwisusha ifwe no kushininkisha ukwafuuka ukwakuti ifwe icine cine tukafika kwi pusukilo, ifwe nga twalibatishiwa no kwikalilila muli Kristu: ''Eico lekeni ifwe twise mu kushipa ku cipuna ca bufumu ica cikuuku, ukuti ifwe twingapokelela uluse, no kusanga icikuuku ca kwafwa mu nshita ya kukabila'' (Aba Hebere 4:16).