1.3 TANRI’NIN ADI VE NİTELİĞİ

Eğer bir Tanrı varsa, kendisini bize açıklayıcı bazı araçları araştırıp bulacağını düşünmek akla yatkındır. Biz İncil’in Tanrı’nın insana esinlemesi olduğuna inanırız ve bunun içinde de Tanrı’nın niteliğinin açıklandığını biliriz.

"Bu; Tanrının sözünün, O’nun tohumu olarak tanımlanmasının nedenidir (1 Pet. 1:23). Çünkü, eğer o bilincimizi etkilerse, içimizde Tanrı’nın niteliklerine sahip yeni bir yaratık oluşur (James 1:18 ; 2 Cor. 5:17). Bu nedenle biz kendimizi Tanrı’nın sözüne ne kadar çok adar ve dersleri ne kadar iyi hazmedersek , o kadar çok "O’nun oğlunun görünümüne benzer (Rom. 8:29) duruma geliriz; ki oğul "Tanrı’nın mükemmel görünümündedir" (Col. 1:15). Burada İncil’in tarihsel kısımları üzerinde çalışmanın değeri ortaya çıkar; ki bunlar daima ayni temel nitelikleri gösteren, Tanrı’nın insanlar ve uluslarla nasıl ilişki kurduğuna ilişkin örnek olaylarla doludur.

İbranicede bir kişinin adı onun karakterini ve / ya da onun hakkındaki bilgileri yansıtır. Buna ilişkin bazı açık örnekler :

Jesus (İsa) : Kurtarıcı . Çünkü "O halkını günahlarından kurtaracak. (Mt. 1:21)

Abraham (İbrahim) : Büyük bir topluluğun babası. "Çünkü ben seni birçok ulusun babası yaptım" (Gen. 17:5).

Eve (Havva) : Yaşayan. "Çünkü o bütün yaşayanların annesi idi". (Gen. 3:20).

Simeon: İşitme. "Çünkü Tanrı benim sevilmediğimi işitmişti ve bunun sonucu bu oğlu bana verdi" (Gen. 29:33).

Yeremya 48. bölüm 17. ayet’te (Jer. 48:17); bilinen Moab ismiyle, Moab halkı ilişkilendirilmiştir. İlahiler (Psalms) kitabında Tanrı’nın kendisiyle O’nun adı arasında, Onun sözüyle eylemleri arasında paralellik kurulur (Ps. 103:1 ; 105:1 ; 106:1,2,12,13).

Bu nedenle, Tanrı’nın isimleri ve unvanlarının, bize O’nun hakkında pek çok bilgi vereceği umulur. Çünkü, Tanrı’nın nitelik ve amacının birçok yönü vardır; O aslında tek bir isimden daha fazlasına sahiptir. Vaftiz edildikten sonra, Tanrı’nın adına ilişkin ayrıntılı bir çalışma yapılması tavsiyeye değer. O’nun adında ifade edildiği gibi Tanrı’nın niteliğinin daha ileri düzeyde anlaşılması, bizim Tanrı’daki tüm yaşamımız süresince devam etmesi gereken bir şeydir. Bu yüzden, aşağıda verilen bilgiler daha çok bir giriş niteliğindedir.

Musa, yaşamının çok acılı bir döneminde imanını güçlendirmek üzere Tanrı’ya ilişkin daha derin bilgi elde etmek istediğinde, bir melek ona şöyle dedi : "Tanrı’nın adını beyan et: Her Şeye Kadir Efendimiz, efendimiz Tanrı, esirgeyen ve bağışlayan, sabırlı, sevgisi ve sadakati bol; binlercesine merhamet gösteren, kötülük başkaldırı ve günahı affedici, suçluyu asla suçsuz çıkarmayan" (Ex. 34:5-7).

Tanrı’nın isimleri, O’nun niteliklerinin kavranmasında açık dayanaktır. O’nun bunlara sahip olması, Tanrı’nın kişisel bir varlık olduğunun delilidir. (Bir üfürüm ruh’un, biz insanların içinde de geliştirilebilecek bu nitelik izlerine sahip olabilmesi, mantığa terstir.)

Tanrı; onunla, kendi halkı tarafından bilinmeyi ve hatırlanmayı istediği, özel bir isim seçmiştir. Bu, O’nun insanlara ilişkin planının bir özeti, bir özüdür.

İsrailliler Mısır’da köle idiler ve Tanrı’nın onlar hakkındaki planının hatırlanması ihtiyacını duydular. Musa onlara, Mısır’dan ayrılmak ve vaat edilen topraklara doğru yolculuğa başlamak üzere onların motivasyonuna yardımcı olacak şekilde Tanrı’nın adı’nı anlatmıştı (bk. 1 Cor. 10:1). Biz de vaftiz olmadan ve Tanrı’nın Egemenliği’ne doğru yolculuğumuza başlamadan önce, Tanrı’nın adına ilişkin temel prensipleri anlamak gereğini duymaktayız.

Tanrı İsrail’e O’nun adının "Ben, ben olanım (Ben, ben’im)" ya da daha doğru tercümeyle, "Ben olacağım, ki o ben olacağım (Ben, O’yum)" anlamına gelen YEHOVA (YAHWEH, YHWH) olduğunu söylemişti (Ex. 3:15). Bu isim daha sonra biraz genişletildi: "Tanrı Musa’ya bundan fazlasını (yani ilave olarak) söyledi: O halde İsrail oğullarına şunu söylemelisin, ‘Efendiniz Tanrı (YEHOVA) sizin babalarınızın Tanrısıdır, İbrahim’in Tanrısıdır, İshak’ın Tanrısıdır ve Yakup’un Tanrısıdır...Bu benim sonsuza dek ismimdir ve tüm kuşaklara benim anıtımdır" (Ex. 3:15). O halde Tanrı’nın tam ismi ‘Her Şeye Kadir Efendimiz Tanrı’ dır (İngilizce’de büyük harflerle yazılmış ‘The LORD’ sözcüğü, YEHOVA, Tanrı, anlamındadır. Ç.N.).

Eski Ahit büyük ölçüde İbranice yazılmıştır ve bizim İngilizce çevirimiz kaçınılmaz olarak, Tanrı için kullanılan İbranice sözcükleri tercüme ederken birçok ayrıntıyı gözden kaçırmaktadır. ‘Tanrı’ olarak tercüme edilen çok kullanılmış İbranice sözcüklerden biri, ‘her şeye kadir olanlar’ anlamındaki ‘Elohim’dir. Bu durumda, Tanrı’nın "anıtı", yani bizden, O’nu hatırlamamızı istediği ismi şöyle olur:

YAHWEH ELOHİM

(Her şeye kadir olanların grubu içinde açıklanacak olan O’dur.)

Bu, Tanrı’nın, kendi niteliğini ve O’nun büyük bir grup içinde özvarlık olduğunu açıklamak için, bir planı’dır. O’nun sözüne itaat etmek yoluyla, şimdi kendi içimizde Tanrı’nın bazı niteliklerini geliştirebiliriz. Bu şekilde Tanrı, bu yaşamda gerçek inananlar vasıtasıyla, çok sınırlı anlamda da olsa kendini açıklamaktadır. Ve yine Tanrı’nın ismi, dünyanın hem nitelik ve hem de öz itibariyle O’na benzeyen insanlarla doldurulacağı vaktin geleceğinin de bir kehanetidir (Bk. 2 Pet.1:4). Eğer biz Tanrı’nın planıyla yakın ilişki kurmak ve tam bir ahlakî mükemmellik içinde sonsuza dek yaşamak, hiç ölmemek üzere Tanrı benzeri olmak istiyorsak, O’nun adıyla kendimizi ilişkili kılmak zorundayız. Bunu yapmanın yolu, O’nun adına (yani YAHWEH ELOHİM) vaftiz olmaktır (Mt. 28:19). Bu bizi, yeryüzü’nün sonsuz mirasçısı olması vaat edilen (Gen. 17:8 ; Rom. 4:13) İbrahim’in torunlarından (soy’undan) da yapar (Gal. 3:27-29). Böylece, Tanrı’nın isminin kehanetindeki güçlüler grubu "Elohim" tamamlanacaktır. Bu husus, Konu 3.4’ de daha ayrıntılı olarak açıklanmaktadır.